Marka; şirketlerin ürettiği ürün ve faaliyet gösterdiği hizmetleri benzerlerinden ayırmak için, isim, logo ve ayırt edici niteliği olan betimlemelerden veya bunların birleşimden oluşan simgelerin bütününe denir.
Marka hakkı; markayı kullanmada, hak sahibine; üçüncü kişilerin marka kullanımına karşı saldırıları engellemek, tescilden doğan haklarını kendi menfaati doğrultusunda kullanma ve maddi manevi faydaları içeren mutlak hak ve yetkiler sağlar. Marka hakkının korunması; hem ülkesel anlamda işletmelerin rekabet edebilirliği hem de uluslararası pazarda ürün ve hizmetlerini tanıtabilmeleri açısından büyük önem arz etmektedir.
EUIPO (Avrupa Birliği Fikri Mülkiyet Ofisi)
EUIPO, Avrupa Birliği Fikri Mülkiyet Ofisi olup, Avrupa Birliğinin 28 üye devletinde geçerli olan ve ticari markanın ve/veya topluluk markası olarak tescil edilen marka ve tasarım koruması için özel haklar sağlayan ve süreci yönetmekten sorumlu fikri mülkiyet ofisidir.
Avrupa Birliği ticari markası ne olabilir?
Avrupa Birliği markası, ürün veya hizmetin açık ve net olarak anlaşılması şartıyla kişi adları dahil kelimeler, renkler, harfler, sayılar ve farklı işaretleri içerebilir.
AB 2015/2424 Değişiklik Yönetmeliğinde ki Ekim 2017 tarihindeki değişiklik ile belirlenmiş faaliyet sınıfında ki ticari markanın uygun formatlarda olması durumunda logo ile gösterme zorunluluğu olmadan başvuruda bulunulabilmektedir.
EUIPO Marka Tescili
Avrupa Birliği Fikri Mülkiyet Ofisi’nde; ulusal tescil, bölgesel tescil, AB ülkeleri genelinde koruma sağlayan tescil ve uluslararası korumayı sağlayan 4 farklı koruma başvurusu yapılabilmektedir. EUIPO da yapılacak tek bir başvuru ile, Avrupa Birliğine üye ülkelerin hepsinde tescili yapılmış olan markanın korunması sağlanmış olur.
EUIPO aynı zamanda uluslararası fikri mülkiyet tescili hizmeti de vermektedir. Buna göre bir fikri mülkiyet koruma başvurusu kurum tarafından, Birleşmiş Milletler bünyesinde çalışmakta olan Dünya Fikri Mülkiyet Örgütüne (WIPO) gönderilmekte ve böylece dünya genelinde marka koruması sağlamaktadır.
EUIPO üzerinden yapılan tescil sisteminde mevcut durumda Avrupa Birliği üyesi olan ülkelerin yanında ileriki dönemlerde Avrupa Birliği üyeliğine girecek olan ülkelerde de otomatik olarak bir koruma sağlanmaktadır. Avrupa Birliği tescilinin koruması ülkemizde olduğu gibi 10 yıllık bir süreyi kapsamaktadır. 10 yıllık periyotlarla yenileme yapılabilmektedir.
Başvuru Süreci
EUIPO daki marka başvuru süreci; inceleme, itiraz ve tescil süreçlerinden oluşmaktadır. İnceleme aşamasında başvuru talebinde kurum tarafından; kimlik bilgilerinin ve seçilen marka sınıfının uygunluğu, markayı temsil eden ayırt edici sembollerin varlığı, markaya ait mal ve hizmetlerin açıklaması ve başvuru ücretinin ödenip ödenmediği incelenir.
Şartlara uygunluğunun kontrolünden sonra sınıflandırma aşamasında; marka vekili tarafından seçilen marka sınıfının uygunluk kontrolü ve kapsamının net olarak tanımlanıp tanımlanmadığı incelenir. İlgili süreçte EUIPO tarafından onaylanmış olan "Uyumlu Veri tabanı" adı verilen sistemin kullanılması halinde başvuru, ürün ve hizmete göre otomatik olarak sınıflandırılmaktadır. Sonrasında kurum, başvuru aşamasında sunulan tüm bilgilerin; imzalar, hak sahibi ve/veya marka vekili bilgilerinin uygunluğu ve kullanılan dil hakkında detaylı bir denetim gerçekleştirir, ilgili başvurunun Avrupa Birliği ülkelerinde de duyurulabilmesi için gerekli dillere çevirisi yapılır ve son olarak EUIPO tarafından benzer markaların varlığı kontrol edilmektedir. Buna ilişkin sonuç, başvurunun yayınlanmasından önce marka vekiline iletilmektedir.
Bu aşamaları kapsayan süreçlerin herhangi birinde eksiklik veya yanlışlık tespit edilirse bu durumda mutlaka marka vekili ile resmi iletişim kurularak konu hakkında bilgilendirme yapılır ve bu tarihten 2 ay içerisinde marka vekili tarafından tespit edilen eksikliği giderme veya itirazlara resmi olarak yanıt vermesi gerekmektedir, bu 2 aylık süre boyunca cevap verilmemesi ve/veya eksikliğin giderilmemesi durumunda kurumun başvuruyu reddetme hakkı vardır. Böyle bir karar çıkması durumunda EUIPO bünyesinde bulunan temyiz kurulları gözetiminde itiraz yoluna gidilebilmektedir.
Bu aşamaların başarılı bir şekilde tamamlanması ile birlikte ilgili başvuru Avrupa Birliği ülkelerinin resmi dillerine çevrilip yayına çıkartılmaktadır. Yayına çıkması ile birlikte itiraz süreci de başlamış olmaktadır.
Başvurunun yayına çıktığı tarihten itibaren, başvurusu yapılan marka ile ilgili ana hak sahibi iddiası veya benzerlik içermesi ile ilgili itiraz olması durumunda; ana hak iddiası olan kişiler 3 aylık süre boyunca tescil ofisine itiraz başvurusu iletilebilir, benzerlik iddiası için yapılacak itirazlar ise markanın tescilinin gerçekleşmesinden önceki süre boyunca yapılabilmektedir.
Yayında kaldığı süre boyunca hiç itiraz gelmemesi veya iletilen itirazların değerlendirilmesi sonucu markanın uygun bulunması durumunda markanın tescil işlemi gerçekleştirilir ve marka yayına çıkarılır ve ilgili markaya istinaden hazırlanan tescil belgesi hak sahibine internet ortamında gönderimi sağlanır.
